උපත් පාලන ක්‍රම අනුගමනය කරන අතරේ සමහර කාන්තාවන් කලාතුරකින් ගැබ් ගන්නා අවස්ථා ඇත. බොහෝ දෙනෙකුට තිබෙන ගැටලුවක් වන්නේ මෙවැනි අවස්ථාවක අනපේක්ෂිතව සිදුවන ගැබ් ගැනීමකදී උපදින දරුවා ආබාධිතයකු වේද යන්නයි. මේ නිසාම ඇතැම් මවුවරුන් මෙලෙස හටගන්නා දරු ගැබ් ගබ්සා කරගැනීමට පෙළඹෙන බව පෙනේ.
උපත් පාලන ක්‍රම අතර තිබෙන ඉතාම ජනප්‍රිය ක්‍රම දෙකක් වන්නේ එන්නත සහ ගිලින පෙති ය. මේ දෙවර්ගයේම අඩංගු වන්නේ හෝමෝන වේ. මේ හෝමෝන දරුවාගේ සිරුරේ ද තිබෙන නිසා එම පෙති හෝ එන්නත ලබාගන්නා කාලය තුළදී දරු ගැබක් හටගතහොත් එම කළලයට ඉන් හානි සිදුවන්නේ නැත.
එසේම ලූපයක් පැළඳි කාන්තාවන්ටත් කලාතුරකින් දරු ගැබක් පිහිටන අවස්ථා දැකගත හැකිය. මෙයින් ද කළලයට හානියක් සිදුවන්නේ නැත.
පිරිමින් කොන්ඩමය පාවිච්චි කරන විටත් අනපේක්ෂිත ලෙස ගැබ් ගන්නා අවස්ථා තිබේ. කොන්ඩමය නිසාද කළලයට හානි වන්නේ නැත.
නමුත් යම් හෙයකින් පවුල් සැලසුම් ක්‍රමයක් අනුගමනය කරන අතරතුර කාන්තාවකට ගර්භාෂයෙන් පිටත දරු ගැබක් පිහිටියොත් (ectopic pregnancy) නම් දරුවාට මෙන්ම මවට ද අවදානමක් තිබේ. එබඳු අවස්ථාවක දී වෛද්‍යවරයා විසින් එය හඳුනා ගතහොත් සැත්කමක් කර එම කළලය ඉවත් කරනු ලබයි. එසේ කරන්නේ මවගේ ජීවිතයට අනතුරක් වීම වළක්වා ගන්නට ය.
එනිසා කාන්තාවක් උපත් පාලන ක්‍රමයක් අනුගමනය කරන අතරතුර ගැබ් ගතහොත් විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකු හමු වීම අත්‍යවශ්‍ය ය. එවිට ස්කෑන් පරීක්ෂාවක් සිදුකර කළලය හටගෙන තිබෙන්නේ ගර්භාෂයෙන් පිටත ද යන්න සොයා බලා පිටත නම් සැත්කමක් කර එය ඉවත් කිරීම කළ හැකිය.
උපත් පාලන ක්‍රම මෙන්ම අනාරක්ෂිත කායික එක්වීම්වලින් පසුව දරු ගැබක් හට ගැනීම වැළැක්වීමට ගන්නා පෙති වර්ග ද තිබේ. මේවාද 100%ක් ම සාර්ථක නැත. කායික එක්වීම්වලින් පසුව මේ පෙති ගත්තත් කළලයක් හටගෙන එය දිගටම පවතින්නට පුළුවන. නමුත් මෙවැනි කළලයකට ද ආබාධිත දරුවකු ලෙස බිහිවීම වැනි ගැටලු හට ගන්නේ නැත.
විවිධ හේතු මත යම් යුවළකට දරුවකු හදා වඩා ගැනීමට නොහැකි අවස්ථාවක හට ගන්නා අනපේක්ෂිත ගැබ් ගැනීම් වළක්වන්නට ගබ්සාවක් සිදු කරවා ගැනීම ඉතාමත්ම ප්‍රචලිත වුවත් අපේ රටේ එවැනි ගබ්සාවන්ට නීතියෙන් අවසර නැති නිසා නීති විරෝධී ලෙස ගබ්සා සිදුකර ගැනීම සුලභ ය. මෙහිදී ගබ්සාවක් සිදුකර ගැනීම සඳහා හෝමෝන අඩංගු ඖෂධ ගතහොත් එයින් මවට හානියක් වන්නේ නැත. යම් අයුරකින් එම ඖෂධය මගින් ගබ්සාව සිදු නොවී කළලය දිගටම පැවතියහොත් දරුවාට විකෘතිතා ඇතිවන්නේ ද නැත. නමුත් ගබ්සා සිදුවීම සඳහා ආසනික් අඩංගු සංයෝග ලබා දෙන අවස්ථා ද දක්නට දක්නට ලැබේ. මෙහිදී ගබ්සාව සිදු නොවී කළලය දිගටම පැවතියහොත් එම දරුවා බිහිවූ පසු රෝගී දරුවකු වීමට ඉඩකඩක් පවතී.
නීති විරෝධී ගබ්සාවන් සිදු කරන සුදුසුකම් නොලත්, නුපුහුණු පුද්ගලයන් ගර්භාෂයේ වතුර බෑගය සිදුරු කර ගබ්සාව සිදු කරන අවස්ථා තිබේ. එම තරලය නැතිව කළලයට ජීවත් විය නොහැකි නිසා ගබ්සාව සිදුවුවත් ඉතා කලාතුරකින් කළලය නොනැසී පවතින අවස්ථාද නැතුවා නොවේ. මෙහිදී කළලය රැඳී තිබූ වතුර බෑගය සිදුරු කිරීම සඳහා විෂබීජහරණය නොකළ උපකරණ භාවිතා කර තිබුණොත් එම උපකරණවල යම් විෂබීජයක් රැඳී තිබී එය කළලය කරා ගමන් කළ හැකිය. එම විෂබීජ දරුවාගේ මොළය, පෙනහළු, වකුගඩු, හෘදය වැනි ඕනෑම ඉන්ද්‍රියකට බලපෑ හැකි අතර එවැනි දරුවකු බිහි වුණොත් ආබාධිත හෝ වෙනත් රෝග තත්ත්වයක් ඇති දරුවකු වීමට ප්‍රබල හැකියාවක් පවතී. එම විෂබීජ දරුවාගේ පෙනහළුවලට ගියොත් දරුවාට හුස්ම ගැනීමට අපහසු වී මව්කුසේදීම මිය යා හැකිය. එම විෂබීජ දරුවාගේ රුධිරයට එකතු වුණොත් දරුවා බිහිවූ පසු කහ පැහැ වීමේ රෝගය (jaundice) වැළඳී මියයාමට පුළුවන. දරුවාගේ හෘදයට විෂබීජ ගියොත් දරුවා බිහිවූ පසු මිය යා හැකි අතර මිය නොගියොත් රෝගියෙකු ලෙස ජීවත් විය හැකිය. එමෙන්ම විෂබීජ වකුගඩු, අක්මාව වැනි අනෙකුත් ඉන්ද්‍රියයන්ට ගමන් කළොත් දරුවා සැමදා රෝගියකු ලෙස ජීවත්වීමට තිබෙන අවකාශ වැඩි ය.
ඉහත සඳහන් කළේ දරුවාට තිබෙන අනතුරු පිළිබඳව යි. නුපුහුණු, සුදුසුකම් නොලත් පුද්ගලයන් කරනු ලබන ගබ්සාවන් හේතුවෙන් මවට ද අනතුරු සිදුවිය හැකිය.
විෂබීජ ශරීරයට ඇතුල්වීමෙන් මව තුළ කම්පනයක් ඇතිවී මියයාම, ශ්‍රෝනියේ සැරව ගෙඩි හට ගැනීම සහ ඉන්ද්‍රියයන්හි ඇලීම්වලින් හටගන්නා ආසාදන හේතුවෙන් නිතර ඇතිවන උදරයේ කැක්කුම හෝ වෙනත් රෝගාබාධ, ගර්භාෂය සිදුරු කිරීමේදී අභ්‍යන්තර රුධිර වහනයක් සිදුවුවහොත් ජීවිතයට අනතුරක් සිදුවීමේ හැකියාව, බඩවැල් තුවාල වුවහොත් උදරයේ විෂ රුධිරයට එකතු වී එමඟින් ද ජීවිතයට අනතුරක් සිදුවීම, වඳ භාවයට පත්වීම වැනි අවදානම් තත්ත්වයන් නීති විරෝධී ගබ්සාවන් නිසා ඇතිවිය හැකිය.
ප්‍රසව හා නාරිවේද විශේෂඥ වෛද්‍ය ආර්.එන්.ජී. රාජපක්ෂ
ඉන්දු පෙරේරා